Bir mesajı görsel yolla belirli bir hedef kitleye ulaştırmak amacıyla logo, afiş, büyük boy sokak afişi (billboard), basın ilanı, ambalaj, kitap, dergi, tanıtım filmleri, çizgi film gibi tasarımları yazılı ve görsel elemanlarla sanatsal ölçütler içinde tasarlayan ve çizen kişileri yetiştiren eğitim dalıdır.
Grafik Tasarım Tarihi;
Grafik ve tasarımın tarihi, MÖ 14,000’lerde yapılmış mağara resimlerine ve İÖ 4.yy’da yazının başlamasına dayandırılabilir. Sonraları daha çok el yazması dini içerikli kitaplar ilk yayınlar olacaktır. Johann Gutenberg’in Avrupa’da 1450’lerde hareketli matbaa’yı icadı ıle kitaplar yaygınlaşmaya başlamıştır. O dönemlerde entelektüel düşünce, din etrafında olduğundan ilk basılıp dağıtılmaya başlanan kitaplar dinsel kitaplardır. Basılı yayınlar için harf ve metin dizimi erken dönem grafik tasarım pratikleridir.
Asıl çıkış noktası ise; sanayileşme ve modern yaşama geçiş ile, özellikle de fotoğrafın keşfi ile ortaya çıkan İzlenimcilik ve Post-İzlenimcilik akımlarının sonrasında başlamıştır. Çünkü resim sanatı farklı bir yöne ilerlemeye başlamış ve grafik, afiş, ürün katalogları vb. öne çıkmaya başlamıştır. Gazetenin ortaya çıkmasıyla reklam ve tanıtım öne çıkmıştır. Örneğin; ürün katalogları ilk önceleri fotoğraflarla değil gravür baskılar ile yapılmaktaydı. İşlerin tanıtımını ve duyurusunu yapan afişler de kendi içerisinde ayrı bir alan haline geliyordu. Bu alanlarda ilk çalışanlar da grafiker, grafik sanatçısı veya tasarımcı değil ressamlardı. Bu yüzden resimsel özellikleri önde, tipografik özellikleri geri planda kalıyordu. Fakat baskı tekniklerinin ilerlemesi, fotoğrafın geliştirilmesi ve tipografinin önem kazanması ile özellikle afiş tasarımı ve dolayısıyla grafik sanatlar resimden ayrı, tasarımın birer dalı olarak ortaya çıkmıştır.
Türkiye’de İbrahim Müteferrika ilk defa 14 Aralık 1727’de Müteferrika Matbaası kurulmuştur. Burada basılan kitaplar dünya kitap tarihine ve Osmanlı kültürü tarihine dair önemli bilgiler vermektedir. Bu matbaada 1729-1742 tarihleri arasında 16 kitap basılmıştır. 1729’da “Vankulu Lugati” Arapça harflerle ilk basılan kitaptır. Katip Çelebi’nin 1732’de basılan “Cihannuma”sı içinde harita ve çizimler vardır. J. B Holderman’ın “Grammaire Turque” kitabı 1730’da Osmanlı’da Latin alfabesini kullanan ilk baskı olmuştur. 1732 yılında basılan “Tarih-i Hind-i garbi” (Amerika’nin keşfi), Amerika hakkında Müslüman bir yazar tarafından yazılan ilk kitaptır, 13 tahta baskı içerir.
1891-1896 arasında William Morris tasarladığı kitaplarla zamanına göre çok başarılı grafik tasarım işler üretmiştir. William Morris’in isleri, grafik tasarım için bir pazar olduğunu göstermiştir. Bu dönemler tasarımın sanattan ayrılmaya başladığı dönemlerdir. Ayrıca Münch pre-refaeritler ortaya çıkımıştır. Bu pre-refaeritler; resimleri idealize edilmiş, hayali, gerçek dışı kadın ve erkek tipolojisi, duygunun ve aşkın yüceliğine yönelik resimlerdir. Bu resimlerde anlatım yalınlaşmış, detaylar kaybolmuştur. İzleyenin baktığında hemen anlayabilmesi amaçlanmıştır. Münch’ün resimleri de grafik tasarım alanında yapılan ön hazırlık çalışmaları olarak kabul edilmektedir.
Birinci Dünya savaşı sonrasında 19.yy’ın sanat ve tasarım görüşlerine tepki olarak yeni düşünceler oluşmaya başlamıştır. 1919’da Almanya’nin Weimar şehrinde kurulan Bauhaus okulu sanat ve tasarım alanında birçok yeniliğin öncüsü olmuştur.
Günümüzde Grafik tasarım büyük ölçüde bilgisayar programları aracılığı ile yapılmaktadır.
Bir Grafik Tasarımcısı ne Yapar?
- Tasarımını yapacağı konuda ayrıntılı bilgi edinir, müşterilerle görüşmeler yapar,
- İlgili konuda tek başına veya reklam ajanslarında ekip olarak çalışarak bir kavram ve ana tema oluşturur,
- Konunun gerektirdiği kavramlara uygun görsel düzenlemeler tasarlar,
- Gerektiğinde fotoğraf ve film çekimlerinde, sanat yönetmeni olarak katkıda bulunur, uygulamada estetik düzenlemeleri gerçekleştirir veya denetler,
- Basılacak veya televizyon kanalları ile internette yayımlanacak bir malzemenin tasarımından basım veya yayım aşamasına kadar uzanan tasarım sürecini takip eder, denetler ve sonuçlandırır.
Bir Grafik tasarımcısı ne gibi özellikler taşımalı?
- Şekil ve uzay ilişkilerini görebilen,
- Renk ve şekilleri en ince ayrıntıları ile algılayabilen,
- Hayal gücü zengin, yaratıcı,
- Tasarımlarını çizgi yolu ile ifade edebilen,
- Sosyal, psikolojik, sanatsal alanlara ilgili,
- Yeniliklere açık, teknolojiyi yakından izleyen kimseler olmaları gerekir.
